PRELUDE – DẠO ĐẦU
Khi đang biên tập những trang cuối cuốn Hồi ký Berlioz (phần Nguyễn Tuấn Anh dịch), mình bắt gặp 2 khổ thơ, hay chính xác hơn là 2 đoạn ca từ bằng tiếng Anh của Thomas Moore. Đây là một trong “những giai điệu Ai-len” rất nổi tiếng của Moore. Cả bản dịch tiếng Pháp Berlioz trích dẫn lẫn bản dịch tiếng Việt của Tuấn Anh đều mới dừng ở mức dịch nghĩa.
Vì thích có một bản dịch thơ để thay thế bản dịch nghĩa nói trên của Tuấn Anh trong bản thảo “Hồi ký Berlioz” sẽ đem in sách, mình quyết định tổ chức cuộc thi dịch thơ này trong nhóm E-VSIC [Lớp học tiếng Anh – Câu lạc bộ Chấn thương cột sống Việt Nam] với thể lệ như sau:
I. ĐỐI TƯỢNG DỰ THI: mọi facebooker không phân biệt nghề nghiệp, tuổi tác, có là học viên chấn thương cột sống hay không.
II. CÁCH THỨC DỰ THI
– Nếu đã là thành viên E-VSIC (học viên, tình nguyện viên), thí sinh đăng bản dịch của mình lên nhóm này với hashtag #Berlioz_Moore. Mỗi thí sinh có thể dự thi nhiều lần bằng cách đăng nhiều bài với các phiên bản khác nhau. Lưu ý: không được phép chỉnh sửa câu chữ trong bài dự thi đã đăng.
– Nếu chưa là thành viên E-VSIC, thí sinh gửi mail tới địa chỉ ngocanh.na9@gmail.com với các thông tin bắt buộc sau:
- Link facebook cá nhân (để được phê duyệt vào nhóm E-VSIC)
- Họ tên thật hoặc bút danh (mà bạn muốn xuất hiện trong sách nếu đoạt giải Nhất)
- Thông tin tài khoản ngân hàng để lĩnh giải. (nếu muốn giấu tên, bạn có thể sử dụng bút danh “lạ” và mượn tài khoản ngân hàng của người tin cẩn)
- Bản dịch thơ lần 1 của chính bạn. (sau khi được phê duyệt vào nhóm E-VSIC, bạn sẽ đăng lại bản dịch này lên nhóm như các thành viên khác của E-VSIC.)
III. THỜI GIAN TỔ CHỨC
– Thời gian gửi bài: từ ngày 1/6/2021 tới trước 24h ngày 31/5/2022. Tuy nhiên, tùy vào tiến độ xuất bản sách mà cuộc thi có thể kết thúc sớm hơn vào ngày bản thảo sách được đem dàn trang. Chúng tôi có thể thông báo ngừng nhận bài dự thi vào bất cứ ngày nào.
– Thời gian công bố kết quả: muộn nhất vào ngày 1/7/2022.
– Thời gian trao giải: sau 30 ngày kể từ ngày công bố kết quả.
IV. GIẢI THƯỞNG
– 1 Giải Nhất:
+ Số tiền trị giá 40% tổng số tiền tài trợ huy động được từ các nhà tài trợ đồng tình với kết quả chấm giải của giám khảo.
+ Bản dịch thơ được chọn in trong sách “Hồi ký Berlioz” sẽ xuất bản. Tên thật hoặc bút danh của bạn được ghi ở phần chú thích về bài thơ của Thomas Moore.
+ Được tặng 1 cuốn “Hồi ký Berlioz” khi sách xuất bản lần đầu.
+ Về bản quyền: bằng cách nhận số tiền thưởng giải Nhất, bạn đồng ý cho nhóm NA9 sử dụng miễn phí bản dịch thơ của bạn trong tất cả các lần xuất bản/tái bản sách “Hồi ký Berlioz” về sau. Bản quyền bản dịch thơ vẫn thuộc về bạn và bạn có quyền đem đăng/lĩnh nhuận bút ở nơi khác tùy thích.
– 1 Giải Nhì: số tiền trị giá 30% tổng số tiền tài trợ huy động được từ các nhà tài trợ đồng tình với kết quả chấm giải của giám khảo.
– 1 Giải Ba: số tiền trị giá 20% tổng số tiền tài trợ huy động được từ các nhà tài trợ đồng tình với kết quả chấm giải của giám khảo.
– Ngoài ra, có thể có các giải ĐẶC BIỆT từ các nhà tài trợ KHÔNG ĐỒNG TÌNH với kết quả chấm giải của giám khảo.
Lưu ý: trong trường hợp phát hiện ra bài dự thi đoạt giải có hiện tượng đạo văn và có bằng chứng cụ thể, giải thưởng của thí sinh vi phạm sẽ bị tuyên bố hủy bỏ và số tiền dự định dành cho giải thưởng ấy sẽ được chuyển vào Quỹ thuốc của Câu lạc bộ Chấn thương cột sống Việt Nam.
V. ĐIỀU PHỐI và GIÁM KHẢO
– Điều phối cuộc thi là Lê Ngọc Anh:
+ Đồng sáng lập và quản trị E-VSIC
+ Đồng sáng lập và biên tập nhaccodien.vn
+ Đồng dịch giả sách “Hồi ký Berlioz” sẽ xuất bản
+ Sách biên soạn/biên dịch đã xuất bản: Những khúc dạo đầu – Thơ và nhạc thính phòng giao hưởng; Cùng các Bé nghe nhạc cổ điển; Đến với nhạc cổ điển; Cuộc đời Beethoven (Romain Rolland); Nhạc cổ điển: Những mảnh ghép sắc màu; Beethoven: Âm nhạc và cuộc đời (Lewis Lockwood)...
– Giám khảo cuộc thi sẽ là một dịch giả mà Ngọc Anh tin tưởng ủy thác vai trò này (chúng tôi sẽ công bố danh tính ngay khi tìm được). Trong trường hợp không mời được giám khảo phù hợp, chính Ngọc Anh sẽ làm giám khảo.
VI. QUỸ GIẢI THƯỞNG
Hoạt động theo nguyên tắc sau: Tổng số tiền tài trợ huy động được từ các nhà tài trợ đồng tình với kết quả chấm giải của giám khảo = 100%
Trong đó:
40% chi cho giải Nhất
30% chi cho giải Nhì
20% chi cho giải Ba
10% chi cho thù lao giám khảo
Bạn có muốn trở thành nhà tài trợ cho vui không? Chỉ cần tối thiểu 50.000VND (năm mươi nghìn đồng) là đã có thể trở thành nhà tài trợ cho cuộc thi này rồi. Nhà tài trợ có các quyền lợi sau:
– Được phê duyệt vào nhóm E-VSIC để tha hồ đọc, bày tỏ cảm xúc, bình luận về các bản dịch thơ mà thí sinh đăng tải miễn là phù hợp với quy tắc ứng xử VĂN MINH và NHÂN ÁI. Trong số các thí sinh có thể có các dịch giả nổi tiếng dự thi với bút danh “lạ” và có các bạn khuyết tật đặc biệt nặng (do chấn thương cột sống, do vừa chấn thương cột sống vừa chấn thương sọ não). Sẽ có những dịch giả rất giỏi tiếng Anh và tiếng Việt. Song cũng có những người mới học tiếng Anh, viết tiếng Việt còn hay sai chính tả, mới tìm hiểu về nhạc cổ điển và mới tập dịch thơ... Nhà tài trợ vi phạm quy tắc trên sẽ bị mời ra khỏi nhóm và phải chịu phí chuyển khoản để nhận lại số tiền đã tài trợ.
– Được quyền bày tỏ quan điểm cá nhân (đồng tình hay không đồng tình) đối với kết quả chấm giải của giám khảo. Trong vòng 30 ngày sau khi công bố kết quả, nếu không đồng tình nhà tài trợ chọn ra một thí sinh mà theo mình là xứng đáng đoạt giải ĐẶC BIỆT. Các thí sinh đoạt giải ĐẶC BIỆT từ nhà tài trợ KHÔNG ĐỒNG TÌNH sẽ chịu phí chuyển khoản để nhận giải.
– Cách thức đăng ký tài trợ: gửi mail tới địa chỉ ngocanh.na9@gmail.com với các thông tin bắt buộc sau:
- Tên và link facebook cá nhân (để được phê duyệt vào nhóm sau khi đã chuyển trước tiền tài trợ)
- Thông tin tài khoản ngân hàng (để nhận lại tiền tài trợ trong trường hợp bị mời ra khỏi nhóm)
Sau đây là phần hấp dẫn nhất...
Nếu thấy hứng thú bạn hãy đăng ký tham dự cuộc thi với tư cách thí sinh, nhà tài trợ hoặc cả hai nhé!
ĐỀ THI
Mời bạn đọc một đoạn trích từ chương cuối Hồi ký Berlioz. Bạn hãy giúp Ngọc Anh và Tuấn Anh hoàn thiện bản thảo bằng cách dịch 16 câu thơ của Thomas Moore từ tiếng Anh sang tiếng Việt:
***
Những biểu lộ quyến luyến như vậy tôi đã chẳng nhận được từ bà F***, còn từ cô Patti thì chỉ là những cử chỉ do phép lịch thiệp thông thường! Khi nữ thần thanh xuân có chất giọng êm ái này âu yếm nuông chiều tôi, tôi cảm thấy như có một chú chim kỳ diệu với cặp mắt kim cương đang bay lượn quanh đầu tôi, đậu trên vai tôi, mổ tóc tôi và vừa đập cánh vừa hát cho tôi nghe những bài ca vui tươi nhất. Tôi vui thích nhưng không rung động. Bởi nghệ sĩ kỳ tài, trẻ đẹp rực rỡ và nổi tiếng này, người ở tuổi đôi mươi đã chinh phục được công chúng âm nhạc Âu Mỹ, không phải là người tôi yêu; trong khi người phụ nữ già nua, buồn bã và vô danh kia, người chẳng hề biết gì về nghệ thuật, lại là người đã, đang và sẽ còn chiếm hữu tâm hồn tôi cho đến tận ngày tôi lìa đời.
Balzac và ngay cả Shakespeare, người họa sĩ vĩ đại chuyên khắc họa những mối tình tha thiết, cũng không bao giờ hình dung được rằng một thứ cảm xúc như vậy có thể tồn tại. Chỉ có một thi sĩ, một thi sĩ người Ai-len tên là Thomas Moore, tin vào khả năng đó và biết cách diễn tả thứ cảm xúc hiếm có này bằng những câu thơ đáng ngưỡng mộ mà lúc này tôi chợt nhớ ra:
Believe me, if all those endearing young charms,
Which I gaze on so fondly today,
Were to change by tomorrow and fleet in my arms,
Like fairy gifts fading away,
Thou wouldst still be adored, as this moment thou art,
Let thy loveliness fade as it will;
And around the dear ruin each wish of my heart
Would entwine itself verdantly still.
It is not while beauty and youth are thine own,
And thy cheeks unprofaned by a tear,
That the fervor and faith of a soul can be known,
To which time will but make thee more dear.
No, the heart that has truly loved never forgets,
But as truly loves on to the close
As the sunflower turns on her God when he sets
The same look which she turned when he rose.
Biết bao lần trong cái đêm buồn bã trên chuyến tàu hỏa đó tôi đã tự nhủ: “Đồ ngu! Tại sao mày lại rời đi? Lẽ ra mày nên ở lại. Nếu mày ở lại, mày sẽ gặp lại nàng vào sáng mai. Ai buộc mày quay về Paris cơ chứ?” Chắc chắn rồi, nhưng còn nỗi sợ mình sẽ thành kẻ vô ý tứ, kẻ phiền phức, kẻ quấy rầy... Và hơn nữa tôi sẽ làm gì ở Lyon trong hàng giờ dài đằng đẵng khi chỉ cách nàng vài bước chân mà chẳng được gặp nàng? Đó sẽ là một sự tra tấn...
(hết trích Hồi ký Hector Berlioz, Lê Ngọc Anh & Nguyễn Tuấn Anh dịch)
***
POSTLUTE – DẠO KẾT
Mời bạn nghe một trong những phiên bản biểu diễn mà na9 thích nhất – “Believe Me If All Those Endearing Young Charms” qua phần trình bày của giọng tenor người Ai-len John McCormick. Bạn cũng hãy tự chọn phiên bản biểu diễn yêu thích của mình để đăng kèm bản dịch dự thi nhé!
